Niespodziewane odkrycie sprzed czasów Czyngis-chana. To tajemniczy okres historii Mongolii

13 sierpnia 2024, 09:26

Opuszczony fort, którego badanie rozpoczęli w 2022 roku naukowcy zaangażowani w Joint Mongolian-Israeli-American Archeological Project, krył niezwykłą niespodziankę. W warowni znaleziono grób z bardzo słabo poznanego okresu pomiędzy upadkiem imperium Kitanów a początkiem imperium mongolskiego Czyngis-chana. Odkrycie grobu przedstawicielki ówczesnej elity to ważny przyczynek do poznana dziejów tajemniczego 80-letniego okresu historii Mongolii.



Duże modele językowe – jak ChatGPT – mają lewicowe „poglądy”

5 sierpnia 2024, 11:00

Większość dużych modeli językowych (LLM), systemów sztucznej inteligencji takich jak ChatGPT, wykazuje odchylenie w lewą stronę sceny politycznej, informuje David Rozado z nowozelandzkiej Politechniki w Otago. Uczony wykorzystał 11 testów orientacji politycznej do określenia „poglądów” 24 najbardziej rozwiniętych LLM, zarówno tych, o kodzie otwartym, jak i zamkniętym. Przebadał ChatGPT, rozwijany przez Metę Llama, google'owski Gemini, WizardLM Microsoftu, Grok Twittera czy Qwen Alibaby


Piramida Dżosera mogła powstać za pomocą hydraulicznej windy

31 lipca 2024, 15:26

Piramida schodkowa Dżosera to najstarsza z egipskich piramid i pierwsza monumentalna budowa starożytnego Egiptu. Powstała około 4700 lat temu w czasach III Dynastii. Nie dysponujemy oryginalnymi planami czy instrukcjami dotyczącymi budowy piramid, dlatego naukowcy próbują rekonstruować ten proces. Z dotychczasowych badań wynika, że podczas budowy używano drewnianych ramp i sań. Teraz grupa naukowców i ekspertów z Université Grenoble Alpes, Sicame Group, Uniwersytetu w Orleanie twierdzi, że piramida Dżosera mogła powstać za pomocą... windy hydraulicznej.


Dieta wegańska odmładza? Tempo zmian zaskoczyło badaczy

31 lipca 2024, 09:22

Badania przeprowadzone na bliźniętach jednojajowych sugerują, że dieta wegańska może znacząco obniżać wiek biologiczny i to w bardzo krótkim czasie. Eksperyment zorganizowali naukowcy ze Stanford Prevention Research Center na Uniwersytecie Stanforda oraz z TruDiagnostics, laboratorium specjalizującego się w testach i badaniach epigenetycznych. Jego celem było sprawdzenie, jak dieta wegańska wpływa na wiek biologiczny w porównaniu z tradycyjną dietą.


Umiarkowane spożycie alkoholu wydłuża życie? Badania były źle przeprowadzone

26 lipca 2024, 12:05

Niejednokrotnie słyszeliśmy o badaniach, z których wynikało, że umiarkowane spożycie alkoholu – szczególnie czerwonego wina – jest korzystne dla zdrowia. Z badań tych wynikało, że osoby pijące regularnie niewielkie ilości alkoholu żyją dłużej, rzadziej cierpią na choroby układu krążenia i inne schorzenia chroniczne. Jak jednak informują autorzy artykułu opublikowanego w Journal of Studies on Alcohol and Drugs, badania, które dawały takie wyniki, były źle przeprowadzone


Curiosity znalazł na Marsie kryształy czystej siarki

23 lipca 2024, 14:38

Kilka tygodni temu, 30 maja, łazik Curiosity przysłał na Ziemię zdjęcia nietypowych skał. Dostał więc polecenie ich zbadania i okazało się, że po raz pierwszy natrafiono na Marsie na kryształy czystej siarki. Od października 2023 roku Curiosity bada okolice bogate w siarczany. O ile jednak dotychczas znajdował wyłącznie minerały będące związkami siarki, to teraz po raz pierwszy trafił na siarkę w czystej postaci.


NASA wydała pół miliarda dolarów na misję, którą chce teraz odwołać

22 lipca 2024, 09:33

NASA ma zamiar zrezygnować z misji VIPER, na którą wydała już niemal 450 milionów dolarów. Agencja poinformowała, że wzrost kosztów, opóźnienia w wystrzeleniu misji oraz prawdopodobieństwo dalszego wzrostu kosztów stwarzają ryzyko, że przez misję VIPER zostaną odwołane lub nawet zniweczone inne misje przygotowywane w ramach programu CLPS (Commercial Lunar Payload Services). O swoich zamiarach Agencja poinformowała już Kongres.


Webb badał planetę, na której panuje wieczny dzień i wieczna noc

16 lipca 2024, 10:06

Teleskop Webba zdobył bezpośrednie dowody na istnienie różnic w strefie przejściowej między dwiema półkulami planet, które okrążają swoją gwiazdę w obrocie synchronicznym. Dotychczas o występowaniu tych różnic wiedzieliśmy z modeli obliczeniowych. Teraz zostały one potwierdzone za pomocą urządzenia NIRSpec (Near-Infrared Spectograph) znajdującego się na pokładzie Webba.


Akumulator bez anody z sodowym elektrolitem stałym nadzieją na przełom?

8 lipca 2024, 11:59

Na University of Chicago w Laboratory for Energy Storage and Conversion powstał pierwszy w historii akumulator bez anody z sodowym elektrolitem stałym. Jego twórcy mówią, że może być to niezwykle ważny krok na drodze do taniego, szybkoładującego się akumulatora o wysokiej pojemności. Już wcześniej istniały akumulatory sodowe, akumulatory bez anody i akumulatory z elektrolitem stały. Jednak dotychczas nikt nie połączył tych trzech elementów w jednym urządzeniu, mówi doktorant Grayson Deysher, główny autor artykułu opisującego nowy akumulator.


Pszczoły potrafią wykryć różne rodzaje nowotworu płuc u człowieka

28 czerwca 2024, 10:43

Pszczoła miodna może wykrywać chemiczne biomarkery nowotworu płuc w ludzkim oddechu, informują badacze z Michigan State University. Co więcej, z przeprowadzonych przez nich eksperymentów wynika, że pszczoły są w stanie odróżnić poszczególne rodzaje nowotworu płuc na podstawie samego zapachu komórek na szalce laboratoryjnej. Odkrycie to może doprowadzić do opracowania nowych testów pozwalających na wczesne wykrycie choroby.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy